Sven Gatz, keer op je stappen terug

De jongste subsidiebeslissing in de kunsten, waarbij minister Sven Gatz 60% van de adviezen van zijn administratie en beoordelingscommissies flagrant naast zich neerlegde, wijst op een dreigende kortsluiting voor kunstenaars en kleine organisaties. 79 van 129 positief geadviseerde artistieke dossiers bleven zonder steun. Nochtans pocht het regeerakkoord: ‘Vlaanderen koestert zijn cultuur als een keurmerk voor kwaliteit en staat wereldwijd bekend voor zijn kunst en zijn kunstenaars.’ Hoe hoopt Vlaanderen daar ook in de toekomst mee te kunnen blijven uitpakken, als het zijn voedingsbodem steeds verder verdunt? Uitstraling krijg je niet enkel met straling. Er is ook een bron nodig. In de kunsten zijn kunstenpraktijken de bron. Wat is deze regering met hen van plan?

Steun aan losse kunstenaars is in Vlaanderen een verhaal van steeds kleinere taartdelen. Van de totale Vlaamse begroting besteedt Vlaanderen jaarlijks slechts een spietje van 1,6 % aan cultuur. Dat komt neer op zo’n 450 miljoen euro. Om een idee te geven: bedrijven krijgen jaarlijks 12 miljard euro subsidies. Van dat jaarlijkse cultuurbudget wordt momenteel 140 miljoen besteed via het Kunstendecreet. En van dit taartdeel blijft dan weer maar een hongerstukje van 5% à 7% over voor projectsubsidies. Daaruit putten per jaar tientallen kunstenaars voor hun volgende project in architectuur, beeldende kunst, muziek, theater, dans, audiovisuele kunsten. Om grote bedragen gaat het dus allerminst. Zuinigheid is van kunstenaars hun tweede natuur. Per definitie moeten ze ook altijd nog aanvullende inkomsten zoeken.

Intussen nam de vraag naar projectmatige ondersteuning de jongste jaren sterk toe. Naast de instroom van nieuw talent, kiezen bijvoorbeeld in de podiumkunsten ook steeds meer gevestigde kunstenaars en organisaties bewust voor de projectsubsidie – niet als opstap naar een structurele subsidie, maar als een bestemming op zich. Projectsubsidies dienen immers niet alleen om werk te creëren, maar ook als motor voor nieuwe en flexibele organisatievormen, die toch structuur en continuïteit kunnen geven. Zo zijn projectsubsidies uitgegroeid tot een essentieel instrument voor het veld. Ze bevorderen zelfbeheer en diversiteit. Ze zijn van de taart niet de kruimels, maar de gist.

Alle tendensen spreken tegen dat de Vlaamse Gemeenschap die evolutie werkelijk ondersteunt. Volgens berekeningen van het Kunstenpunt kenden de projectmiddelen tussen 2000 en 2010 al een vrije val. Bovendien leidde het kaasschaafbeleid van de vorige regering ertoe dat meer gevestigde kunstenorganisaties gedwongen werden ook te snijden in hun variabele kosten, met name hun budgetten voor projecten en artiesten, waardoor  individuele kunstenaars en kleine organisaties ook hier mee de rekening betaalden. De situatie werd onhoudbaar. Het nieuwe Kunstendecreet – gestemd in 2013 en operationeel vanaf 2016 – stelt dan ook terecht ‘de herwaardering van de projectsubsidies’ voorop. Ook beloofde vorig cultuurminister Joke Schauvliege in 2013 om de steun voor kunstenaars en projecten op te trekken naar 10 % van het budget. Op het einde van haar termijn in 2014 bleek die ambitie alweer vervlogen. En nu de optie van tweejaarlijkse structurele ondersteuning is geschrapt, zullen straks nog meer kleine organisaties hun heil moeten zoeken bij diezelfde verschraalde projectenmiddelen.

Sven Gatz is zich bewust van deze problematiek. Na eerdere pleidooien van zowel het platform State of the Arts als de belangenbehartiger voor beeldende kunstenaars NICC om bij zijn besparingen de projectsubsidies te vrijwaren en de gestelde ‘herwaardering’ door te voeren, ordonneerde de minister in zijn Visienota om ‘voldoende artistiek budget te vrijwaren bij druk op de middelen’ en ‘aandacht te besteden aan een correcte vergoeding van kunstenaars’. Zelf pinde hij evenwel geen vooropgezet percentage voor projectsubsidies vast. Na zijn recente beslissing tekent dat percentage zich nu duidelijk af. In 2015 ging 2 miljoen naar kunstenaars (1,4 %) en 2,8 miljoen naar kleine organisaties (2 %). Dit is samen 4,8 miljoen (3,4 %) van het huidige totaalbudget van het Kunstendecreet. Een historisch dieptepunt. Opnieuw een vergelijking: in 2015 gaan dubbel zoveel publieke middelen naar de achteruitkijkspiegels van nieuwe bedrijfswagens dan naar alle kunstprojecten samen.

Deze kwestie is zelfs geen ideologische twistappel meer, maar gewoon een geval van onbetrouwbaar bestuur. Van 8 miljoen naar 4,8 miljoen op twee jaar tijd: dat kan je moeilijk een ‘herwaardering van de projectsubsidies’ noemen. Gatz’ beslissing druist in tegen het Kunstendecreet, zijn Visienota en zijn eigen uitspraken. Bovendien werden adviezen nog nooit zo drastisch in de wind geslagen. ‘Het geld is op’, argumenteerde de minister. Maar waarom viste hij dan tegelijk een aantal negatief geadviseerde projecten op? ‘Ik wil nog wat marge houden voor een aantal voorziene internationale aanvragen’, verklaarde de minister. Maar waarom gaf zijn administratie dan eerder al het signaal dat er dit jaar geen tussenkomsten voor internationale projecten meer zouden worden toegekend?

Deze doorgaande vermageringskuur riskeert de motor van nieuw werk, verjonging, risico’s en experiment stil te leggen. Zonder nieuwe kunstprojecten zijn ‘vlaggenschepen’ gewoon lege dozen. Wat kunnen kunstenaars tonen zonder projecten? Dit onoordeelkundige beleid is niet alleen kortzichtig, maar verkwist op die manier ook de weinige middelen die er voor kunsten zijn. Een beleid dat zich steeds verder vervreemdt van het veld, kan enkel desastreuze gevolgen hebben. Onze collega’s in de jeugdsector, de landbouw, het onderwijs, het openbaar vervoer, de sport, de zorgsector, enz… zien gelijkaardige taferelen gebeuren, als gevolg van de besparingsmaatregelen die Europa oplegt.

Wij roepen Sven Gatz daarom op om woorden in beleidsdaden om te zetten. Ten eerste vragen wij de minister om het werk van zijn beoordelingscommissies en administratie te respecteren, hun adviezen niet te negeren en zeker geen negatief beoordeelde projecten op te vissen ten koste van anderen. In het verlengde daarvan verzoeken wij dat hij alsnog de middelen zoekt om de positief beoordeelde kunstenaars en projecten steun toe te kennen. Ten tweede verwachten wij ook dat de minister de geest van het Kunstendecreet naleeft en een halt toeroept aan de voortdurende degradatie van de projectsubsidies, door zowel het absolute budget in de projectenpot op te trekken als de verhouding met de structurele subsidies te herstellen, en het vooropgezette percentage van deze verhouding jaarlijks transparant te maken. Reduceer de projectsubsidie niet langer tot een verkeerslicht voor de in- en doorstroom van nieuw talent, maar zet ze in als een levendige garage voor het hele veld. Een mentaliteitswijziging dringt zich op!

State of the Arts, NICC en HOOGTIJd

Artiesten, collectieven, liefhebbers, organisaties, publiek, sympathisanten,… die mee ondertekenen:

ACOD Cultuur, Frans Aerts, Agentschap, Beatrijs Albers, Oshin Albrecht, Herman Asselberghs, Sven Augustijnen, Auguste Orts, Rachida Aziz, Tom Baeten, Marnick Bardyn, Bâtard Festival, Thomas Bellinck, Ruben Bellinkx, Bertine Benoit, David Bergé, Koen Berghmans, Filip Berte, Guillaume Bijl, Kristof Blom, Jan Blommaert, Maria Blondeel, Eef Boeckx, BOG., Frederik Bogaert, Marie Julia Bollansée, bolwerK, Sara Bomans, Elke Boon, Karin Borghouts, Koen Brams, Karel Breugelmans, Ruth Bruyneel, Hans Bryssinck, Peter Buggenhout, Jan Busselen, Caravan Production vzw, Bart Caron, Paul Casaer, Wim Catrysse, Joachim Ceulemans, Mil Ceulemans, Saddie Choua, Fia Cielen, David Claerbout, Axel Claes, Ann Clicteur, Constant vzw, Contour, Leo Copers, Eric Corijn, Copus Ca vzw, Audrey Cottin, Courtisane, Wouter Cox, Cel Crabeels, Frederik Croenen, Kris Cuppens, Wim Cuyers, Bojana Cvejić, Frans Daels, Kristien Daem, Anne Daems, Rik De Boe, Christoph De Boeck, Lieven de Boeck, Manon de Boer, Berlinde De Bruyckere, Goele De Bruyn, Stoffel Debuysere, Lieven De Cauter, Anouk De Clercq, Louis De Cordier, Koenraad Dedobbeleer, Peter De Graef, Jelle De Grauwe, Voebe De Gruyter, Carl De Keyser, Dirk De Lathauwer, Berlinde Deman, Alexandra Dementieva, Hans Demeulenaere, Nikolaas Demoen, Goele Derrick, Sonia Dermience, Vincent de Roder, Josine De Roover, Karolien De Schepper, De Singer vzw, Robbrecht Desmet, Alexis Destoop, Luc De Vrij, Lebuïn D’Haese, Roger D’Hondt, Honoré d’O, Nico Dockx, Juan Dominguez, Dries Douibi, Helga Duchamps, Caroline Dumalin, Dieter Durinck, Mette Edvardsen, Elise Eeraerts, Eitan Efrat, Cecilia Lisa Eliceche, Dirk Elst, ESCAUTVILLE vzw, Roos Euwe, fABULEUS, Wouter Feyaerts, Kris Fierens, Sirah Foighel Brutmann, Hugo Franssen, Lieve Franssen, Gagarin, Paul Gees, Annie Gentils, Frederic Geurts, Moniek Gheysens, Natalie Gielen, Dries Gijsels, Herman Gilis, Filip Gilissen, Eric Goeman, Ester Goris, Johan Grimonprez, Manor Grunewald, Femke Gyselinck, Wannes Gyselinck, Marc Gysels, Karin Hannsen, Hart Boven Hard, Ronny Heiremans, David Helbich, Seba Hendrickx, Jos Herck, Laura Herman, Delphine Hesters, Wouter Hillaert, Hof van Eede, Wilfried Huet, Jan Huybrechts, Sanne Huysmans, Interbellum vzw, Aernoudt Jacobs, Amaryllis Jacobs, Henri Jacobs, Thomas Janssens, Jubilee, Eleni Kamma, Ekaterina Kaplunova, Maria Kley, Hannelore Knuts, Koekelbergse Alliantie van Knutselaars, Aglaia Konrad, Kosmonaut Production, Helena Kritis, Christel Kumpen, Lars Kwakkenbos, Moo Laforce, Heike Langsdorf, Jeroen Laureyns, Kwinten Lavigne, Lazarus vzw, Stépahnie Leblon, Shari Aku Legbedje, Dieter Lesage, Günther Lesage, Els Leysen, Pepijn Lievens, Ulrike Lindmayr, LLS 387, Marie Logie, loods12 vzw, Maelstrom vzw, Annemie Maes, Ico Maly, Manyone, Hans Martens, Renzo Martens, Kobe Matthys, Kate McIntosh, Lena Meckler, Vincent Meessen, Christophe Meierhans, Ellen Meiresonne, Franc Merkx, Henri Merkx, Ruud Merkx, An Mertens, Peter Mertens, Pierre Mertens, Hana Miletic, Pieter-Paul Mortier, Thierry Mortier, Jef Mouton, Volkmar Muhleis, Lien Nauwelaerts, Sophie Nys, Willem Oorebeek, Jan Op de Beeck, Louise Osieka, Jurgen Ots, oKo (Overleg Kunstenorganisaties), Ria Pacquée, Cristian Panaite, Paul Pannier, Pages, Sjoerd Paridaen, Lizzy Pauwels, Diederik Peters, Lucia Penninckx, Marijke Persoone, Luc Pien, Marijke Pinoy, Tina Piotten, Platform0090, Norbert Poulain, Nicolas Provost, PTTL, Dirk Pültau, Q’onda? Vzw, Herlinde Raeman, Kasper-Jan Raeman, Daan Rau, Leo Reijnders, Katrien Reist, Jasper Rigole, Anna Rispoli, Kristin Rogghe, Guy Rombouts, Caroline Rottier, Mira Sanders, Stijn Schiffeleers, Jaak Schotsmans, Paul Schrijvers, Bernard Sercu, Ula Sickle, Els Silvrants-Barclay, Kato Six, Laurens Smet, Alma Söderberg, Soundimageculture, SPIN, Rosa Spaliviero, Jan Steen, Sam Sterckx, Sam Steverlynck, Fiorelle Stinders, Elly Strik, Subbacultcha, Linda Suy, Mark Swysen, Laura Tack, Anastasia Tchernokondratenko, Mieke Teirlinck, Willy Thomas, Koen Theys, Eric Thys, Harald Thys, Sven ‘t Jolle, Ana Torfs, Einat Tuchman, Luc Tuymans, Dirk Tuypens, Roeland Tweelinckx, Guy Van Belle, Thé van Bergen, Robin Vanbesien, Pieter van Bogaert, Petra van Brabandt, Stefaan van Brabandt, Elke Van Campenhout, Philippe Van Damme, Michael Van den Abeele, An Van Dienderen, Hanne Van Den Biesen, Kristien Van den Brande, Jorre Vandenbussche, Ans Van den Eede, Louise Van den Eede, Luc Vandenhoeck, Bart Vandeput, Robrecht Vanderbeeken, Louisa Vanderhaegen, Joannes Vandermeulen, Jeroen Van der Ven, Marthe Van Dessel, Kurt Van Dijck, Filip Van Dingenen, Stijn Van Dorpe, Geert Vandyck, Bernard Van Eeghem, Kristof Van Gestel, Dimitri Vangrunderbeek, Klaas Vanhee, Sarah Vanhee, Kristof Van Heeschvelde, Karlien Vanhoonacker, Myriam Van Imschoot, Herman Van Ingelgem, Laurent Van Lancker, Erlend Van Landeghem, Marilou van Lierop, Barbara van Lindt, Igor van Loo, Sofie Van Loo, Hilde Van Mieghem, Jan J. van Nunen, Peter Van Oostende, Wim Van Parijs, Els Vanriel, Bert Van Rossem, Marc Vanrunxt, Luk Van Soom, Sara van Worden, Philippe Van Wolputte, Wendy Van Wynsberghe, Danielle van Zuijlen, Richard Venlet, Esther Venrooy, Anna Vercammen, Benjamin Verdonck, Kris Verdonck, Hendrik Vermeersch, Katleen Vermeir, Hendrik Vermeulen, Mark Verstraete, Rogé Verstraete, Gosie Vervloessem, Adriaan Verwee, Tom Viaene, Wim Viane, Kris Vleeschouwer, Heidi Voet, Leen Voet, Koen Vos, Voorkamer, Ingrid Vranken, David Weber-Krebs, Karl van Welden, Anne Wenzel, Dominique Willaert, Pieter Willems, Stefaan Willems, Hilde Wils, Jozef Wouters, WPZimmer, Sabien Wyckaert, Etienne Wynants, Adva Zakai, Alize Zandwijk,…

Intussen nam de vraag naar projectmatige ondersteuning de jongste jaren sterk toe. Naast de instroom van nieuw talent, kiezen bijvoorbeeld in de podiumkunsten ook steeds meer gevestigde kunstenaars en organisaties bewust voor de projectsubsidie – niet als opstap naar een structurele subsidie, maar als een bestemming op zich. Projectsubsidies dienen immers niet alleen om werk te creëren, maar ook als motor voor nieuwe en flexibele organisatievormen, die toch structuur en continuïteit kunnen geven. Zo zijn projectsubsidies uitgegroeid tot een essentieel instrument voor het veld. Ze bevorderen zelfbeheer en diversiteit. Ze zijn van de taart niet de kruimels, maar de gist.

Alle tendensen spreken tegen dat de Vlaamse Gemeenschap die evolutie werkelijk ondersteunt. Volgens berekeningen van het Kunstenpunt kenden de projectmiddelen tussen 2000 en 2010 al een vrije val. Bovendien leidde het kaasschaafbeleid van de vorige regering ertoe dat meer gevestigde kunstenorganisaties gedwongen werden ook te snijden in hun variabele kosten, met name hun budgetten voor projecten en artiesten, waardoor  individuele kunstenaars en kleine organisaties ook hier mee de rekening betaalden. De situatie werd onhoudbaar. Het nieuwe Kunstendecreet – gestemd in 2013 en operationeel vanaf 2016 – stelt dan ook terecht ‘de herwaardering van de projectsubsidies’ voorop. Ook beloofde vorig cultuurminister Joke Schauvliege in 2013 om de steun voor kunstenaars en projecten op te trekken naar 10 % van het budget. Op het einde van haar termijn in 2014 bleek die ambitie alweer vervlogen. En nu de optie van tweejaarlijkse structurele ondersteuning is geschrapt, zullen straks nog meer kleine organisaties hun heil moeten zoeken bij diezelfde verschraalde projectenmiddelen.

Sven Gatz is zich bewust van deze problematiek. Na eerdere pleidooien van zowel het platform State of the Arts als de belangenbehartiger voor beeldende kunstenaars NICC om bij zijn besparingen de projectsubsidies te vrijwaren en de gestelde ‘herwaardering’ door te voeren, ordonneerde de minister in zijn Visienota om ‘voldoende artistiek budget te vrijwaren bij druk op de middelen’ en ‘aandacht te besteden aan een correcte vergoeding van kunstenaars’. Zelf pinde hij evenwel geen vooropgezet percentage voor projectsubsidies vast. Na zijn recente beslissing tekent dat percentage zich nu duidelijk af. In 2015 ging 2 miljoen naar kunstenaars (1,4 %) en 2,8 miljoen naar kleine organisaties (2 %). Dit is samen 4,8 miljoen (3,4 %) van het huidige totaalbudget van het Kunstendecreet. Een historisch dieptepunt. Opnieuw een vergelijking: in 2015 gaan dubbel zoveel publieke middelen naar de achteruitkijkspiegels van nieuwe bedrijfswagens dan naar alle kunstprojecten samen.

Deze kwestie is zelfs geen ideologische twistappel meer, maar gewoon een geval van onbetrouwbaar bestuur. Van 8 miljoen naar 4,8 miljoen op twee jaar tijd: dat kan je moeilijk een ‘herwaardering van de projectsubsidies’ noemen. Gatz’ beslissing druist in tegen het Kunstendecreet, zijn Visienota en zijn eigen uitspraken. Bovendien werden adviezen nog nooit zo drastisch in de wind geslagen. ‘Het geld is op’, argumenteerde de minister. Maar waarom viste hij dan tegelijk een aantal negatief geadviseerde projecten op? ‘Ik wil nog wat marge houden voor een aantal voorziene internationale aanvragen’, verklaarde de minister. Maar waarom gaf zijn administratie dan eerder al het signaal dat er dit jaar geen tussenkomsten voor internationale projecten meer zouden worden toegekend?

Deze doorgaande vermageringskuur riskeert de motor van nieuw werk, verjonging, risico’s en experiment stil te leggen. Zonder nieuwe kunstprojecten zijn ‘vlaggenschepen’ gewoon lege dozen. Wat kunnen kunstenaars tonen zonder projecten? Dit onoordeelkundige beleid is niet alleen kortzichtig, maar verkwist op die manier ook de weinige middelen die er voor kunsten zijn. Een beleid dat zich steeds verder vervreemdt van het veld, kan enkel desastreuze gevolgen hebben. Onze collega’s in de jeugdsector, de landbouw, het onderwijs, het openbaar vervoer, de sport, de zorgsector, enz… zien gelijkaardige taferelen gebeuren, als gevolg van de besparingsmaatregelen die Europa oplegt.

Wij roepen Sven Gatz daarom op om woorden in beleidsdaden om te zetten. Ten eerste vragen wij de minister om het werk van zijn beoordelingscommissies en administratie te respecteren, hun adviezen niet te negeren en zeker geen negatief beoordeelde projecten op te vissen ten koste van anderen. In het verlengde daarvan verzoeken wij dat hij alsnog de middelen zoekt om de positief beoordeelde kunstenaars en projecten steun toe te kennen. Ten tweede verwachten wij ook dat de minister de geest van het Kunstendecreet naleeft en een halt toeroept aan de voortdurende degradatie van de projectsubsidies, door zowel het absolute budget in de projectenpot op te trekken als de verhouding met de structurele subsidies te herstellen, en het vooropgezette percentage van deze verhouding jaarlijks transparant te maken. Reduceer de projectsubsidie niet langer tot een verkeerslicht voor de in- en doorstroom van nieuw talent, maar zet ze in als een levendige garage voor het hele veld. Een mentaliteitswijziging dringt zich op!

State of the Arts, NICC en HOOGTIJd

Artiesten, collectieven, liefhebbers, organisaties, publiek, sympathisanten,… die mee ondertekenen:

ACOD Cultuur, Frans Aerts, Agentschap, Beatrijs Albers, Oshin Albrecht, Herman Asselberghs, Sven Augustijnen, Auguste Orts, Rachida Aziz, Tom Baeten, Marnick Bardyn, Bâtard Festival, Thomas Bellinck, Ruben Bellinkx, Bertine Benoit, David Bergé, Koen Berghmans, Filip Berte, Guillaume Bijl, Kristof Blom, Jan Blommaert, Maria Blondeel, Eef Boeckx, BOG., Frederik Bogaert, Marie Julia Bollansée, bolwerK, Sara Bomans, Elke Boon, Karin Borghouts, Koen Brams, Karel Breugelmans, Ruth Bruyneel, Hans Bryssinck, Peter Buggenhout, Jan Busselen, Caravan Production vzw, Bart Caron, Paul Casaer, Wim Catrysse, Joachim Ceulemans, Mil Ceulemans, Saddie Choua, Fia Cielen, David Claerbout, Axel Claes, Ann Clicteur, Constant vzw, Contour, Leo Copers, Eric Corijn, Copus Ca vzw, Audrey Cottin, Courtisane, Wouter Cox, Cel Crabeels, Frederik Croenen, Kris Cuppens, Wim Cuyers, Bojana Cvejić, Frans Daels, Kristien Daem, Anne Daems, Rik De Boe, Christoph De Boeck, Lieven de Boeck, Manon de Boer, Berlinde De Bruyckere, Goele De Bruyn, Stoffel Debuysere, Lieven De Cauter, Anouk De Clercq, Louis De Cordier, Koenraad Dedobbeleer, Peter De Graef, Jelle De Grauwe, Voebe De Gruyter, Carl De Keyser, Dirk De Lathauwer, Berlinde Deman, Alexandra Dementieva, Hans Demeulenaere, Nikolaas Demoen, Goele Derrick, Sonia Dermience, Vincent de Roder, Josine De Roover, Karolien De Schepper, De Singer vzw, Robbrecht Desmet, Alexis Destoop, Luc De Vrij, Lebuïn D’Haese, Roger D’Hondt, Honoré d’O, Nico Dockx, Juan Dominguez, Dries Douibi, Helga Duchamps, Caroline Dumalin, Dieter Durinck, Mette Edvardsen, Elise Eeraerts, Eitan Efrat, Cecilia Lisa Eliceche, Dirk Elst, ESCAUTVILLE vzw, Roos Euwe, fABULEUS, Wouter Feyaerts, Kris Fierens, Sirah Foighel Brutmann, Hugo Franssen, Lieve Franssen, Gagarin, Paul Gees, Annie Gentils, Frederic Geurts, Moniek Gheysens, Natalie Gielen, Dries Gijsels, Herman Gilis, Filip Gilissen, Eric Goeman, Ester Goris, Johan Grimonprez, Manor Grunewald, Femke Gyselinck, Wannes Gyselinck, Marc Gysels, Karin Hannsen, Hart Boven Hard, Ronny Heiremans, David Helbich, Seba Hendrickx, Jos Herck, Laura Herman, Delphine Hesters, Wouter Hillaert, Hof van Eede, Wilfried Huet, Jan Huybrechts, Sanne Huysmans, Interbellum vzw, Aernoudt Jacobs, Amaryllis Jacobs, Henri Jacobs, Thomas Janssens, Jubilee, Eleni Kamma, Ekaterina Kaplunova, Maria Kley, Hannelore Knuts, Koekelbergse Alliantie van Knutselaars, Aglaia Konrad, Kosmonaut Production, Helena Kritis, Christel Kumpen, Lars Kwakkenbos, Moo Laforce, Heike Langsdorf, Jeroen Laureyns, Kwinten Lavigne, Lazarus vzw, Stépahnie Leblon, Shari Aku Legbedje, Dieter Lesage, Günther Lesage, Els Leysen, Pepijn Lievens, Ulrike Lindmayr, LLS 387, Marie Logie, loods12 vzw, Maelstrom vzw, Annemie Maes, Ico Maly, Manyone, Hans Martens, Renzo Martens, Kobe Matthys, Kate McIntosh, Lena Meckler, Vincent Meessen, Christophe Meierhans, Ellen Meiresonne, Franc Merkx, Henri Merkx, Ruud Merkx, An Mertens, Peter Mertens, Pierre Mertens, Hana Miletic, Pieter-Paul Mortier, Thierry Mortier, Jef Mouton, Volkmar Muhleis, Lien Nauwelaerts, Sophie Nys, Willem Oorebeek, Jan Op de Beeck, Louise Osieka, Jurgen Ots, oKo (Overleg Kunstenorganisaties), Ria Pacquée, Cristian Panaite, Paul Pannier, Pages, Sjoerd Paridaen, Lizzy Pauwels, Diederik Peters, Lucia Penninckx, Marijke Persoone, Luc Pien, Marijke Pinoy, Tina Piotten, Platform0090, Norbert Poulain, Nicolas Provost, PTTL, Dirk Pültau, Q’onda? Vzw, Herlinde Raeman, Kasper-Jan Raeman, Daan Rau, Leo Reijnders, Katrien Reist, Jasper Rigole, Anna Rispoli, Kristin Rogghe, Guy Rombouts, Caroline Rottier, Mira Sanders, Stijn Schiffeleers, Jaak Schotsmans, Paul Schrijvers, Bernard Sercu, Ula Sickle, Els Silvrants-Barclay, Kato Six, Laurens Smet, Alma Söderberg, Soundimageculture, SPIN, Rosa Spaliviero, Jan Steen, Sam Sterckx, Sam Steverlynck, Fiorelle Stinders, Elly Strik, Subbacultcha, Linda Suy, Mark Swysen, Laura Tack, Anastasia Tchernokondratenko, Mieke Teirlinck, Willy Thomas, Koen Theys, Eric Thys, Harald Thys, Sven ‘t Jolle, Ana Torfs, Einat Tuchman, Luc Tuymans, Dirk Tuypens, Roeland Tweelinckx, Guy Van Belle, Thé van Bergen, Robin Vanbesien, Pieter van Bogaert, Petra van Brabandt, Stefaan van Brabandt, Elke Van Campenhout, Philippe Van Damme, Michael Van den Abeele, An Van Dienderen, Hanne Van Den Biesen, Kristien Van den Brande, Jorre Vandenbussche, Ans Van den Eede, Louise Van den Eede, Luc Vandenhoeck, Bart Vandeput, Robrecht Vanderbeeken, Louisa Vanderhaegen, Joannes Vandermeulen, Jeroen Van der Ven, Marthe Van Dessel, Kurt Van Dijck, Filip Van Dingenen, Stijn Van Dorpe, Geert Vandyck, Bernard Van Eeghem, Kristof Van Gestel, Dimitri Vangrunderbeek, Klaas Vanhee, Sarah Vanhee, Kristof Van Heeschvelde, Karlien Vanhoonacker, Myriam Van Imschoot, Herman Van Ingelgem, Laurent Van Lancker, Erlend Van Landeghem, Marilou van Lierop, Barbara van Lindt, Igor van Loo, Sofie Van Loo, Hilde Van Mieghem, Jan J. van Nunen, Peter Van Oostende, Wim Van Parijs, Els Vanriel, Bert Van Rossem, Marc Vanrunxt, Luk Van Soom, Sara van Worden, Philippe Van Wolputte, Wendy Van Wynsberghe, Danielle van Zuijlen, Richard Venlet, Esther Venrooy, Anna Vercammen, Benjamin Verdonck, Kris Verdonck, Hendrik Vermeersch, Katleen Vermeir, Hendrik Vermeulen, Mark Verstraete, Rogé Verstraete, Gosie Vervloessem, Adriaan Verwee, Tom Viaene, Wim Viane, Kris Vleeschouwer, Heidi Voet, Leen Voet, Koen Vos, Voorkamer, Ingrid Vranken, David Weber-Krebs, Karl van Welden, Anne Wenzel, Dominique Willaert, Pieter Willems, Stefaan Willems, Hilde Wils, Jozef Wouters, WPZimmer, Sabien Wyckaert, Etienne Wynants, Adva Zakai, Alize Zandwijk,…